U heeft op warmtepomp-weetjes gelezen, dat bij een nieuw te bouwen woning , een warmtepomp een verstandige keuze is.

Ook heeft u hier kunnen vinden dat op de lange termijn een warmtepomp die gebruik maakt van bodemenergie, anno 2016, een betere keuze is dan een lucht/water warmtepomp.
Kunnen kiezen is meestal een leuke ervaring , maar soms ook lastig.

Een keuze maken

Kiezen kan ook als minder leuk worden ervaren en is soms ook lastig. Maak je wel de goede keuze ?

Daarnaast is het (helaas) zo dat de mensen die bij aanvang van nieuwbouw het meest kunnen investeren (geld hebben) op den duur toch het goedkoopst uit  blijken te zijn.

Naast dat een bodemwarmtepomp een beter SPF (jaar rendement) heeft dan een lucht/water machine, is de bodem warmtepomp ook stiller. De huidige generatie brine/water warmtepompen maakt namelijk aanzienlijk minder geluid dan ’n aantal jaren geleden, dat komt mede door verbeterde isolatie rondom de compressor. De luchtwater/warmtepomp daar in tegen is minder stil en soms is het lastig om buiten een geschikte plaats hiervoor te vinden.

Keuze vergelijk 1

We staan voor de keuze welk apparaten we in een nieuwbouw woning gaan installeren, wat wordt het ?

• -1-  Combiketel voor verwarmen en tapwater
• -1A-  optie 1 met koeling
• -2- Lucht/water warmtepomp voor verwarmen en tapwater
• -2A-  optie 2 met koeling
• -3- Bodem/water warmtepomp voor verwarmen en tapwater
• -3A-  optie 3 met koeling
• -4- Hybride opstelling:  ketel voor verwarmen en tapwater + ventilatielucht warmtepomp verwarmen
• -4A-  optie 4 met koeling

De ‘2 onder 1 kapwoning’  voorbeeldwoning -2016- die als uitgangspunt dient voor de 8 toepassingen:

• De woning heeft een GO (gebruiksoppervlak) van 152 m².
• De woning krijgt CO² gestuurde mechanische ventilatie
• Volgens richtgetal is hier een vermogen nodig (100% inzet) van 152 m² x 45 Watt = 6,84 kW.
  Een later gemaakt transmissie berekening kwam vrijwel gelijk uit.
  Jaarlijks is 1650 uur (vollast) x 6,84 kW = 11.286 kWh nodig voor verwarming van de woning
• Verder is bepaald dat jaarlijks 3000 kWh nodig is voor tapwater (3 personen)
• Indien we ‘n beetje meer comfort willen in de zomer, geeft dit volgens een koellast berekening 3000 kWh aan koelvermogen

Met bovenstaande gegevens gaan we aan de slag:

Attentie: Dit is een praktijk voorbeeld, met echte cijfers uit de praktijk (juni 2016); gebruik eventueel voor uw eigen situatie de woning afmetingen, energieprijzen en aanschafprijzen van uw eigen situatie.  

Noot: wij nemen in dit vergelijk enkel de aanschaf kosten van de hoofd apparaten mee (het afgifte systeem bestaat, in dit voorbeeld, bij alle apparaten uit vloerverwarming en is nagenoeg even duur), ook kosten van montage, financiële rente, jaarlijks onderhoud, e.a. zijn buiten beschouwing gelaten om het simpel en volgbaar te houden. Daarnaast ronden wij de cijfers na de comma steeds af.

• -1- Combiketel voor verwarming en tapwater

Benodigde energie:  11.286 kWh verwarmen + 3000 kWh tapwater = 14.286 kWh
in één m³ gas zit netto 8,8 kWh aan energie***
Dit geeft een jaarverbruik van 14.286 kWh : 8,8 kWh = 1623 m³ aardgas per jaar.

***In 1 m³ Gronings aardgas zit op bovenwaarde 35,17 MJ, dit is gelijk aan 9,76 kWh
Een HR ketel verliest 10% hiervan, netto is dus 8,8 kWh over voor afgifte verwarming

Energie kosten per jaar bij een aardgasprijs van € 0,65  per m³ =  1623 x 0,65 =  € 1054,-
Aanschaf kosten ketel + rookgasafvoer: € 2200 ,

Kosten over 15 jaar:
(15 x € 1054,-) + € 2200,- = € 18.010,-

• -1a-  uitbreiding  met airco voor koeling

Energie kosten koeling per jaar:  3000 kW(nodig) : 3,3 (Afgeleide van SEER airco unit) = 909 kWh x € 0,20 =  € 181,-
Energie kosten totaal per jaar met koeling dus : € 1054 + € 181 = € 1235,-

Aanschaf kosten Airco unit 800 ,-  dat brengt de totaal aanschaf op  2200 + 800 = € 3000,-

Kosten over 15 jaar met koeling:   (15 x € 1235,-) + € 3000,- = € 21.525,-

• -2- Lucht/water warmtepomp

De gekozen lucht/water warmtepomp heeft volgens het product fiche een SPF van 172 % (4,3) bij 0-35 en een SPF van 108%  (2,7)  voor tapwater.

Energie kosten per jaar voor verwarming 11.286 kWh (nodig) : 4,3 (SPF) = 2625 kWh
Energie kosten per jaar voor tapwater 3000 kWh (nodig) : 2,7 (SPF) 1.111 kWh
Energie kosten totaal per jaar:  2625 + 1111 = 3736 kWh x € 0,20 = € 747,-

Aanschaf kosten lucht/water warmtepomp met 180 liter boiler/binnenunit = € 6500 ,-

Kosten over 15 jaar:
(15 x € 747) + € 6500 = € 17.705,-

• -2a- lucht/water warmtepomp met koeling

Energie kosten per jaar voor koelen 3000 kWh (nodig) : 3,3 (afgeleid van SEER wp) = 909 kWh

De gekozen lucht/water warmtepomp was standaard al omkeerbaar voor koelen, geen extra aanschaf kosten dus.

Energiekosten per jaar met koelen: totaal 3736 + 909  = 4645 kWh x € 0,20 = € 929,-

Kosten over 15 jaar met koelen:
(15 x € 929) = € 6500 = € 20.435,-

• –3- Brine-water/water  (bodem) warmtepomp met gesloten bron

De gekozen bodem/water warmtepomp heeft volgens het product fiche een SPF van 200 % (5) bij 0-35 en een SPF van 112%  (2,8)  voor tapwater.

Energie kosten per jaar voor verwarming 11.286 kWh (nodig) : 5 (SPF) = 2257 kWh
Energie kosten per jaar voor tapwater 3000 kWh (nodig) : 2,8 (SPF) 1071 kWh
Energie kosten totaal per jaar: 2257 kWh + 1071 kwh = 3328 kWh x € 0,20 = € 666,-

Aanschaf kosten combi bodem/water warmtepomp met 180 liter boiler € 6000,-
Aanschaf kosten gesloten bodem collector + boren € 4800,-

Kosten over 15 jaar:
(15 x € 666) + € 6000 + € 4800,-  = € 20,790,–

(terzijde de bron gaat wel 30 jaar mee)

• –3a- Uitbreiding met passieve koeling:

De gekozen combi-brinewater/warmtepomp was standaard al voorzien van een ingebouwde passieve koelmodule, geen bijkomende aanschafkosten dus.

Voor passief koelen hoeven alleen 2 pompen te draaien, 500 uur x 150 Watt (max) = 75 kWh

(koude uit de bodem-bron wordt gebruikt om te koelen)

Energie kosten per jaar totaal 3328 + 75 = 3403 kWh x €  0,20 = € 681,-

Kosten over 15 jaar met koelen:

(15 x € 681) + € 6000 + € 4800,-  = € 21.015

• -4- Hybride installatie;  HR ketel + ventilatielucht/warmtepomp:

HR-CV ketel voor tapwater en verwarming + ventilatielucht/warmtepomp voor verwarming
De ventilatielucht/warmtepomp heeft een afgegeven vermogen van 1,3 kW

uit een berekening (afbeelding) is gebleken dat de ketel voor verwarming nog 3273 kWh moet doen, het overige kan gedekt worden door de ventilatieluchtwarmtepomp. Let op, dit geldt voor de gunstigste situatie, uitgaande dat er een inteligente regelaar is voor de sturing en geen normale kamerthermostaat. De hybride warmtepomp probeert zoveel mogelijk alleen te dekken.

Ketel:  3273 kWh  verwarmen + 3000 kWh tapwater = 6273 kWh
Ventilatielucht/water warmtepomp 11286 – 3273 = 8013 kWh
Energie kosten HR-ketel = 6273 kWh : 8,8 kWh (per m³) = 713 m³ gas x € 0,65 = € 463,-

Energie kosten Ventilatielucht/water warmtepomp 8013 : 3,8 (SPF) = 2108 kWh x 0,20 = € 422,-
Energie kosten totaal per jaar:  463 + 422 = € 885,-

Aanschaf HR combi ketel was 2200,-   aanschaf Ventilatieluchtwarmtepomp €1700,-

kosten over 15 jaar:
(15 x 885) + 2200 + 1700 = €17.175,-

• -4a- Hybride installatie + airco voor koelen

Energie kosten koeling per jaar:  3000 kW(nodig) : 3,3 (Afgeleide van SEER airco unit) = 909 kWh x € 0,20 =  € 181,-
Energie kosten totaal per jaar met koeling dus : € 885 + € 181 = € 1066,-

Aanschaf kosten Airco unit 800 ,-  dat brengt de totaal aanschaf op  2200 + 1700 + 800 = € 4700,-

Kosten over 15 jaar met koeling:   (15 x € 1066,-) + € 4700- = € 20.690-

Resume van dit praktijk voorbeeld:

Bij alleen verwarmen van de voorbeeld woning en tapwater:

• HR ketel : energie verbruik per jaar: € 1.054,-
  Totaal kosten, met aanschaf,  over 15 jaar € 18.010,-
• Lucht/water warmtepomp, energie verbruik per jaar: € 747,-
  Totaal kosten, met aanschaf, over 15 jaar: € 17.705,-
• Bodem warmtepomp, energie verbruik per jaar: € 666,-
  kosten over 15 jaar: € 20.790,-
• Hybride installatie, energie verbruik per jaar: € 885,-
  kosten over 15 jaar: €17.165,-

Wanneer ook koelen gewenst is:

• HR ketel + airco: energie verbruik per jaar: € 1.235,-
  Totaal kosten, met aanschaf,  over 15 jaar € 21.525,-
• Lucht/water warmtepomp, energie verbruik per jaar: € 929,-
  Totaal kosten, met aanschaf, over 15 jaar: € 20.435,-
• Bodem warmtepomp, energie verbruik per jaar: € 681,-
  kosten over 15 jaar: € 21.015,-
• Hybride installatie, + airco: energie verbruik per jaar: € 1066,-
  kosten over 15 jaar: €20.690,-

Extra info: Momenteel (2016) is er subsidie op warmtepompen, in dit voorbeeld is dit niet meegewogen.
De totaal ’15 jaar prijs’ voor de luchtwater wordt dan 2300 euro minder, de hybride 500 euro minder en voor de bodem warmtepomp 2800 euro minder.

Conclusie:

Puur financieel gezien kiest u (2016) een lucht/water of hybride opstelling.
De voorkeur gaat echter naar de lucht/water opstelling, gezien u dan ook de gasaansluiting achterwege kunt laten in de woning, dat voordeel is niet meegewogen in het voorbeeld, ook is ‘all electric’ de voorspelde toekomst.

De kosten over 15 jaar gezien ontlopen elkaar niet eens zo heel veel in de voorbeeld.
Als er veel koelvraag is (meer dan in dit voorbeeld) wordt de bodem warmtepomp natuurlijk interessanter. Ook als geluid en aanzicht buiten een grote rol speelt verdient de bodem warmtepomp de voorkeur.

——-

Keuze vergelijk 2

Onderstaand gaat alleen over het financiële plaatje:

attentie:  dit voorbeeld is gemaakt met op internet gevonden prijzen en SPF (rendement) , maak de vergelijking eventueel na met de door u gevonden producten en prijzen.

!voorbeeld! 6 kW woning.

We nemen een eenvoudige woning waar een warmtepomp van 6 kW in hoort.
(120 m² vloeroppervlak / geen wtw /  berekend door een transmissie te maken)

Keuze A:  brinewater /warmtepomp:

Aanschaf 6 kW combi warmtepomp (met ingebouwde koeling en tapwater) € 8000,-

Aanschaf verticale bron (incl. boren) €  3500,-
Samen € 11.500 euro.

Bij een juiste transmissie draait de warmtepomp ca; 2000 uur per jaar voor verwarmen
aanname tapwater: 400 uur per jaar
koelen 400 uur per jaar

Energie kosten per jaar:

6 kW : 4,5 (jaar COP / SPF) =  1,33 kW  uit het net
1,33 kW x 2000 uur = 2666 kWh per jaar verwarming
6 kW : 3,1 (tapwater COP) = 1,93 kW
1,93 kW x 400 uur = 772 kWh per jaar tapwater
Koelen: (2 pompjes van elk 70 Watt) 140 Watt x 400 uur =  56 kWh per jaar koeling
Totaal 2666 kWh + 772 kWh + 56 kWh =  3494 kWh per jaar x € 0,20 =  € 699,-

Deze kosten + aanschaf over 15 jaar bekeken:
€ 11.500 (aanschaf) + (15 jaar  x € 699 energiekosten)  =  € 21.985,-

Keuze B:  Lucht/water warmtepomp

Aanschaf lucht/water warmtepomp (split unit) van 6 kW:

(buiten unit € 2823,- + binnen unit € 3524,-)  =  € 6347,-

6 kW : 3.2 (COP jaar / SPF) =  1,87 kWh uit het net
1,87 kW x 2000 uur =  3740 kWh voor verwarming
6 kW : 2,7 = 2,22 kW x 400 uur = 888 kWh voor tapwater
(bij de bodem/water warmtepomp koelde we passief met de bron 400 uur x 5,13 kW bron vermogen, afgegeven koelvermogen is dan 2052 kWh)

Bij een luchtwater warmtepomp moeten we dat actief doen (buitenlucht is immers warmer als we willen koelen)  2052 kWh : 3 (COP) uit het net:  684 kWh koelen per jaar
Totaal kWh = 3740 + 888 + 684 = 5312 kWh x € 0,20 = €  1062,40 per jaar energie kosten

Deze kosten over 15 jaar bekeken:

€ 6347 (aanschaf) + (15 jaar x 1062,40) = € 22.283,- euro

Keuze C:  lucht/water + PV panelen:

We zetten het zelfde aanschaf bedrag in van de brine /water warmtepomp maar we nemen de luchtwater warmtepomp.  Beschikbaar voor aanschaf apparaten: 11.500 euro.

De lucht/water kost 6347,- dus houden we € 5.153 over.

Daarnaast  nemen een PV pakket van 16 panelen, totaal 3840 Watt Piek voor €  4695,-

Te verwachten opbrengst van deze PV panelen (gericht naar het zuiden in Nederland is zeker)
Factor  0,85 x 3840 (geïnstalleerd WP vermogen)  = 3264 kWh per jaar.

Het verbruik van de lucht/water verander niet en is dus 5312 kWh per jaar

Hiervan wekken we zelf op 3264 kWh per jaar, verbruik wordt dan: (5312-3264) = 2048 kWh per jaar.
2048 kW x € 0,20 = 409,60 per jaar

Totaal kosten over 15 jaar
€ 6347 (wp) + €  4695 (PV) + (15 jaar x 409,60) = € 17.186,-

Keuze D: Brine/water warmtepomp + PV

Voor de warmtepomp hadden we per jaar 3494 kWh nodig

We wekken dan ook  3264 kWh per jaar op, dus verbruiken nog maar 230 kWh per jaar. (x 0.20 =  € 46 )

Aanschaf:  € 11.500 (wp) + € 4695 (PV) + (15 jaar x € 46) = € 16.885,-

Resume

In dit vergelijk hebben we dus gekeken welk apparaat of combinatie soms beter uitpakken.
Hoe investeer je, bij nieuwbouw, de centjes die je beschikbaar hebt, het best.

Noot:  dit vergelijk is zuiver een voorbeeld, manuren voor de installatie en de vloerverwarming zijn niet meegenomen.

We nemen gemakshalve aan dat deze elkaar niet zoveel belopen m.b.t. het vergelijk.
Voor alle genoemde installaties is een nagenoeg gelijk  laagtemperatuur afgifte systeem nodig.

Uitkomst in dit voorbeeld

Investering € 11.500,- , Brine/water warmtepomp geeft totaal kosten over 15 jaar: € 21.985,-   (= € 1465 per jaar)
Investering € 6.347,- Lucht/water warmtepomp geeft totaal kosten over 15 jaar: € 22.283,- (= € 1485 per jaar)
Investering € 11.042,-  Lucht/water warmtepomp + PV geeft totaal kosten over 15 jaar: € 17.186,- (= € 1145 per jaar)
Investering € 16.195,- Brine/water warmtepomp + PV geeft totaal kosten over 15 jaar: 16.885,- (= € 1125 per jaar)

Conclusie:

De hoogste investering geeft hier dus de laagste lange termijn kosten. Heb je minder te investeren, dan kun je beter kiezen voor lucht/water en PV panelen dan voor een brine/water warmtepomp.

Herhaling: Dit voorbeeld is gemaakt met op internet gevonden prijzen en slechts een voorbeeld.
Gebruik voor een goed vergelijk het vermogen en rendement van de warmtepomp die nodig is voor uw woning en gebruik de door u gevonden prijzen en energie prijzen.

2018 onderzoek DWA  (bron: Lente Akkoord / DWA)

De bodemluswarmtepomp beste keuze:

De warmtepomp met bodemlus is over 15 en 30 jaar bekeken het meest gunstige energieconcept voor aardgasvrije nieuwbouw. DWA rekende (maart 2018)  zes alternatieven voor het aardgasnetwerk door. Het middentemperatuur en hoogtemperatuur warmtenet zijn op lange termijn de duurste opties zo blijkt.
De kostenanalyse is gemaakt op verzoek van Lente-akkoord/Neprom, en gebaseerd op een referentie tussenwoning van 124 m2, zoals RVO deze heeft gedefinieerd. Uitgangspunt is een woning die volgens de principes van Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN) is gebouwd, met vloerverwarming als afgifte. De ZEN-eisen zijn strenger dan de minimum Bouwbesluiteisen.

In de berekeningen zijn de volgende zes aardgasvrije warmteconcepten naast elkaar gezet.

1. Warmtepomp met PVT panelen: een elektrische warmtepomp met zonnewarmte uit een gecombineerd pv/zonthermisch paneel dat tapwater en verwarmingswater levert. Individueel toepasbaar. Geen koeling. Lees ook: zonnepanelen-kosten.nl
2. Warmtepomp met bodemcollector: een elektrische warmtepomp met een bodemlus van 150 a 200 meter diep. Individueel toepasbaar, wel koeling.
3. Lucht/water warmtepomp: elektrische warmtepomp die energie haalt uit de buitenlucht en opwaardeert voor verwarming en tapwater. Tevens koeling, maar wel met gebruik van elektra.
4. Warmtepomp met collectief bronnet (circa 12°C): een collectieve voorziening, met een elektrische warmtepomp die de energie uit een WKO-bron opwaardeert. Voorbeelden: energie uit oppervlaktewater, restwarmte, rioolwarmte.
5. Collectieve warmtepomp die energie uit warmtenet van circa 40ºC aan individuele woningen levert. Voor het naverwarmen van tapwater is hier een individuele boosterwarmtepomp voorzien. Voorbeeld: energie uit restwarmtebron. Wel koeling mogelijk.
6. Hoogtemperatuur stadswarmtenet van >70ºC op basis van geothermiebron, biomassacentrale of restwarmte uit de industrie. Geen koeling en alleen collectief inzetbaar.

Voor een bodem of lucht/water-warmtepomp in een dergelijke woning moet volgens DWA rekening gehouden worden met een investering van tussen de 7100 en 8400 euro. Bij de warmtepomp is een boilervat van 150-180 liter ingetekend. De warmtenet-opties zijn duurder omdat de kosten voor de infrastructuur hoger liggen. DWA is uitgegaan van kleinschalige nieuwbouw, waardoor deze opties duurder uitvallen. Ook moet aangetekend worden dat niet alle opties koeling leveren!
Tabel 1  Welke investering is gedaan:

Jaarlasten energie en installatie

Uitgangspunten;

• De energietarieven hebben het prijspeil 2018.
• De bedragen zijn exclusief btw.
• De variabele kosten voor elektriciteit zijn gebaseerd op de prognose van het totaal verbruik van elektriciteit. Dit betreft de som van gebouwgebonden installaties en een stelpost voor de niet-gebouwgebonden apparatuur. Indien het warmteconcept niet voorziet in de levering van koude, dan is een forfaitair elektriciteitsverbruik voor een traditionele koelunit opgenomen in de postgebouwgebonden installaties.
• Voor variant 6 zijn de maximale warmtetarieven conform het tariefadvies van ACM overgenomen.
• De Total Costs of Ownership (TCO) zijn genomen over een periode van 15 en 30 jaar. Daarin is de initiële investering opgenomen en de jaarlijkse energie- en onderhoudskosten. In de TCO over30 jaar zijn ook de benodigde herinvesteringen opgenomen in verband met de levensduur van decomponenten in de verschillende warmteconcepten.
• Warmtepompen: na 15 jaar vervanging of forse revisiebeurt
• Bodemlussen, wko, distributienetten: levensduur 30 jaar met alleen na 15 jaar beperktevervanging van onder andere circulatiepompen)

Conclusie tabel:

Zowel over 15 jaar, als over 30 jaar berekend blijkt dus de warmtepomp met bodemlus financieel het best uit de bus te komen. (onderzoek 2018)

Met het verduurzamen van uw huis trekt u ook dieven aan. Zonnepanelen en warmtepompen zijn kostbare producten. Denk daarom ook aan de beveiliging van uw huis. Door een complete alarmsysteem te installeren kunt u uw huis goed beveiligen tegen inbraak.