Hoeveel stroom verbruikt een warmtepomp om uw woning en douchewater te verwarmen ?

Dat is een heel lastige vraag en toch ook weer niet…

Laten we voorop stellen dat u,  in euro, minder energiekosten heeft met de warmtepomp dan met een verwarmingsketel op gas.

Daarnaast moeten we vaststellen dat u als gebruiker van het systeem veel invloed heeft op het verbruik van energie. Laatst was er een onderzoek in een nieuwbouwwijk van 5 jaar oud: woningen die exact gelijk waren en een gelijk aantal bewoners van nagenoeg gelijke leeftijd kende, bleken elk toch een heel ander verbruik te hebben.  Reden: De een staat langer onder de douche dan de ander, de een zet tijdens verwarmen toch ramen open, de een laat deuren open staan, de een wil zijn huis op 22 in plaats van 20 graden … enz.

Lees ook: onderzoek warmtepomp

Dat voorop gesteld gaan we aan de hand van een voorbeeld een theoretisch verbruik vaststellen:

GO (GebruiksOppervlak) woning

hoe groter de woning hoe meer energie er nodig is, en hoe slechter geïsoleerd hoe meer energie er nodig is.

Als de transmissie bekend is, is dat het eerste uitgangspunt. Is de transmissie niet bekend dan doen we een aannamen aan de hand van het GO en een indicatietabel.

Bereken het GO van uw woning.

Het GebruiksOppervlak van uw woning zijn alle ruimten in m² bij elkaar opgeteld, waar de hoogte nog minimaal 1,5 meter hoog is. Dus bij een schuin-dak valt er op de bovenverdieping de ruimte waar u niet kan lopen af.

Voorbeeld woning:

Onze voorbeeld woning heeft dus een GO van 140 m²
Verder heeft onze voorbeeld woning uit 2016 (Rc 6) mechanische ventilatie.

Let op dat u, als u dit voorbeeld volgt, het juiste bouwjaar / isolatie waarde kiest !
(We maken onderscheid in normale Mechanische Ventilatie,  CO2 gestuurde ventilatie welke gelijk is aan de normale maar minimaal ventileerd als er niemand thuis is, en WTW wat staat voor Warmte Terug Winning, deze laatste haalt warmte uit de afgezogen lucht en geeft die af aan de lucht die de woning in komt je hebt dan afzuig en aanvoerkanalen. )

Kengetal warmtepompvermogen

We kijken nu in deze tabel:

We kijken nu bij een woning van Rc-6 (EPC0,4) (2016-2017) met mechanische ventilatie en zien dan een kengetal van 45 Watt / m²
Omdat het hier een vrijstaande woning betreft komt er 3 Watt per m² bij.  45 + 3 = 48 Watt / m²
Het GO van onze voorbeeld woning is dus vastgesteld op 140 m² we vermenigvuldigen dit met het kengetal:
140 m² x 48 Watt/m² = 6720 Watt  wat weer gelijk is aan 6,72 kW (1000 Watt = 1 kiloWatt)

Het benodigd warmtepomp vermogen voor onze voorbeeld woning is dus 6,72 kW .
Vervolgens zien we dat uit statistieken is gebleken dat een warmtepomp IN NEDERLAND, bij type Rc 6 (EPC0.4) ;  1201 vollasturen per jaar draait bij een monovalent situatie en een warmtepomp welke een vollastvermogen heeft van 6,72 kW.

Onderstaand een tabel met betrekking tot de draaiuren van een warmtepomp per jaar bij een bepaalde bètafactor, dus als we een kleinere warmtepomp plaatsen, dit alleen nog even ter aanvulling.

Terug nu naar het voorbeeld: Bij 100% inzet en een transmissie van 6,72 kW is dus per jaar nodig aan afgegeven vermogen voor de installatie 1201 uur x 6,72 kW = 8070 kWh (af te geven, niet opgenomen!)

Tapwater

Naast dat onze woning warmte nodig heeft, hebben we natuurlijk ook nog te maken met warmtapwater wat ook energie kost.

Onderstaande tabel laat een gemiddeld Nederlands warm tapwater verbruik per gezin zien omgerekend naar 40 graden Celsius.  We zien getallen ‘normaal’  en ‘luxe’, dit zijn beide gemiddelde situaties (douche / bad).  Er zijn gezinnen die veel meer verbruiken (regendouche hebben) en minder verbruiken (spaar douche en korter douchen). Het blijven dus kengetallen.

We gaan in dit voorbeeld uit van 3 bewoners en nemen het ‘reken indicatie cijfer’ uit de tabel.
Het ‘reken indicatie getal’ ligt tussen normaal en luxe. Dat lijkt ons het meest reëel om te nemen als rekenwaarde.

3 personen , geeft dus een ‘reken indicatie’ van 3000 kWh per jaar benodigd voor tapwaterverwarming.

We weten dus nu het  totaal af te geven vermogen wat nodig is:
8070 kWh voor verwarming + 3000 kWh voor tapwater = 11070 kWh

Warmtepomp-toestel brine/water

Onderstaand een stukje uit het product fiche van een brine/water (bodem gesloten bron) warmtepomp.

Van de 3 Europese zones zit Nederland in het ‘Average Climate’
We zien daar een rendement voor verwarming (aanvoer 35 / vloerverwarming) van 200 % in staan
en voor tapwater 99%.  Om het jaar COP (SCOP) ook wel SPF genoemd te weten te komen voor beide moeten we deze door 40 delen (Europees bepaald rendement van een elektriciteit centrale)
We krijgen dan een SPF voor verwarming van 200 : 40 = 5
En voor tapwater een SPF van 99 : 40 = 2,475

Nu kunnen we dus het verbruik uitrekenen:

Afgegeven vermogen : Toegevoegd vermogen = rendement
Afgegeven : Toegevoegd = (S)COP
Omgedraaid:  Afgegeven vermogen : SCOP = toegevoegd vermogen

Voor verwarming:
8070 kWh : 5 = 1614 kWh
Voor tapwater:
3000 : 2,475 = 1212 kWh
Ons te verwachten elektriciteitsverbruik is dus: 1614 + 1212 = 2826 kWh per jaar.
Bij een elektriciteitsprijs van € 0,22  (x 2826) geeft dit in euro: € 622,- afgerond per jaar.

Dit was de voorbeeldbereking volg die stap voor stap en u kunt een inschatting maken, met uw cijfers..  van uw warmtepomp.

We breiden ons voorbeeld nog even uit met een lucht/water warmtepomp:

Het benodigd af te geven vermogen verandert natuurlijk niet met een andere warmtepomp, dat blijft zo.

Het SPF van deze bestaande lucht/water warmtepomp van merk X is dus voor verwarming:
172 : 40 = 4,3  en voor tapwater  99 : 40 = 2,475 (uit het fiche / net als boven)

Het verbruik per jaar wordt nu:

Voor verwarming:
8070 kWh : 4,3 = 1877 kWh
Voor tapwater:
3000 : 2,475 = 1212 kWh
Ons te verwachten elektriciteitsverbruik is dus: 1877 + 1212 = 3089 kWh per jaar.
Bij een elektriciteitsprijs van € 0,22  (x 3089) geeft dit in euro: € 680,- afgerond per jaar.

Aardags verbruik ketel vs stroom verbruik warmtepomp:

Als we dan toch aan het rekenen zijn, laat ons dan ook even kijken wat het verbruik zou zijn geweest met een HR-gas-ketel:

In één m³ Gronings aardgas zit op bovenwaarde 35,17 GJ aan energie dat is gelijk aan 9,7 kWh op bovenwaarde. Bovenwaarde is de energiewaarde waarbij ook rekening is gehouden dat een HR-ketel kan condenseren en daaruit energie komt. Het rendement van een ketel gaat echter weer uit van de onder-waarde. Vandaar dat u ketels van meer dan 100% kan aantreffen. Gesteld kan worden dat een HR-ketel (op Gronings – aardgas) netto 8,8 kWh nuttig over houdt voor verwarming.

Voor de 8070 kWh + 3000 kwh = 11070 kWh zou dus (delen door 8,8=)  afgerond 1258 m³ aardgas nodig zijn.
Stel dat we een HR ketel zouden hebben dan was dat dus ons gasverbruik.
En in Euro (bij een m³ prijs van 0,67) geeft dat  (0,67×1258=)  € 843 ,- afgerond per jaar aan energiekosten met aardgas.

Nog een Extra voorbeeld / Mono energetisch Betafactor 0,8

Stel nu dat we de brine/water warmtepomp hadden ingezet met Betafactor 0,8.
Dat wil zeggen dat we in plaats van de berekende 6,72 kW warmtepomp een warmtepomp van 6,72 x 0,8 = 5,37 kW hadden neergezet.

In de Betafactortabel zien we dat een betafactor van .8 (80%) 97% van de jaarbehoefte afdekt.
We zien ook dat het aantal vollast uren, van het nieuwe lagere vermogen, met een factor 1,2125 toeneemt.
De 1201 vollast uren, bij de RC 6 woning, worden dan 1201 x 1,2125 = 1456,2 draaiuren.

Onze jaarbehoefte aan af te geven energie per jaar hadden we voorgaand al vast gesteld, namelijk 8070 kWh.

De betafactor tabel geeft aan dat we met het nieuwe lagere vermogen warmtepomp (80%) 97% van de behoefte kunnen dekken.

Van de 8070 kWh verwarming, kunnen we dus (8070 x 0,97) = 7828 kWh dekken.

Niet door de warmtepomp gedekt is dus (8070 – 7828 =) 242 kWh.

Ons verbruik wordt dan (bij de brine/water warmtepomp met een SPF (SCOP) van 5 voor verwarming en 2,475 voor tapwater)

7828 wordt door de warmtepomp gedaan : 5 = 1565 kWh
242 kWh wordt door een Elektrisch element als bijverwarming gedaan (COP = 1) =  afgerond 242 kWh
3000 kWh tapwater (wordt nog steeds door de warmtepomp gedaan) : 2,475 = 1212 kWh
Totaal: 1565 + 242 + 1212 = 3019 kWh (x € 0,22) = € 664,- per jaar. Met een warmtepomp van 5,37 kW.

Resume:

Energie verbruik per jaar van bovenstaande voorbeeldwoning:

• Brine/water bodem warmtepomp (Betafactor 1 = 100% inzet)  2826 kWh / € 622- per jaar
• Brine/water bodem warmtepomp ingezet met betafactor 0,8 geeft 3019 kWh / € 664,– per jaar.
• Lucht/water warmtepomp: 3089 kwh / €  680,- per jaar.
• HR- aardgas ketel: 1258 m³ gas / € 843,- per jaar.

Door bovenstaand stap voor stap te volgen met uw eigen woning en cijfers kunt u dus een aardig vergelijk maken van energiekosten per jaar.  Vervolgens neemt u de ontvangen offertes erbij en u kunt (hopenlijk) een goede keuze maken.

Noot: Op deze pagina zijn we uitgegaan van een elektraprijs van € 0,22 per kWh en gasprijs van €0,67 per m³ gas. Gebruik uw eigen aankoopprijzen voor een beter vergelijk.

Gerelateerd: plaatsing zonnepanelen.